Τις τελευταίες δεκαετίες τα συμπληρώματα διατροφής προβάλλονται μαζικά ως λύσεις σε διάφορα ήπια αλλά και σοβαρότερα προβλήματα υγείας. Υπάρχουν όμως και μερικές ομάδες ανθρώπων στις οποίες τα συμπληρωμάτα διατροφής είτε δεν έχει νόημα είτε δεν μπορούν να χορηγηθούν, είτε μπορούν ορισμένα από αυτά μόνο μετά από έγκριση του ιατρού του ασθενή. Ποίες είναι λοιπόν οι περιπτώσεις που δεν θα έπρεπε με τίποτε να λάβετε συμπληρώματα διατροφής από μόνοι σας, χωρίς τη συμβουλή ειδικού;

1. Αν είστε έγκυος ή θηλάζετε

Αρκετά συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βλάψουν το έμβρυο όσο είστε έγκυος ή και μετέπειτα εκκρίνονται στο μητρικό γάλα ενώ θηλάζετε. Μην λάβετε κανένα απολύτως συμπλήρωμα χωρίς να ενημερώσετε τον γυναικολόγο σας ή τον παιδιάτρο του παιδιού σας αντίστοιχα. Υπάρχουν βάσεις δεδομένων στο διαδίκτυο που διαρκώς ανανεώνονται με κλινικά δεδομένα σχετικά με το ποια συμπληρώματα είναι και ποια δεν είναι κατάλληλα για τις μητέρες. Βεβαίως υπάρχουν και συγκεκριμένα συμπληρώματα και φάρμακα που έχουν ελεγχθεί για την ασφάλειά τους και επιβάλλεται η χρήση τους κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό.

2. Αν υποβάλλεστε σε αιμοκάθαρση ή έχετε κάποιο πρόβλημα με τα νεφρά σας

Τα περισσότερα συμπληρώματα διατροφής υφίστανται μια “επεξεργασία” από το ανθρώπινο σώμα συνήθως αρχικά στο συκώτι. Στη συνέχεια μεταφέρονται στα νεφρά μέσω του αίματος προκειμένου να αποβληθούν από το σώμα. Στους ανθρώπους με ταλαιπωρημένα νεφρά η διαδικασία αυτή δεν συμβαίνει ομαλά με αποτέλεσμα τα “απόβλητα” της επεξεργασίας των συμπληρωμάτων να επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο τα νεφρά τους με απρόβλεπτες συνέπειες. Επίσης υπάρχει σοβαρή πιθανότητα τα συμπληρώματα να επηρεάζουν την ομαλή δράση των φαρμάκων σας. Λάβετε μόνο συμπληρώματα μετά από την έγκριση του αρμόδιου νεφρολόγου.

3. Εάν έχετε ηπατική ανεπάρκεια

Πολλά συμπληρώματα προκειμένου να λειτουργήσουν περνούν από επεξεργασία στο ήπαρ και μεταφέρονται “αλλαγμένα” στο αίμα αμέσως μετά. Στους ασθενείς με ηπατική ανεπάρκεια αυτή η διαδικασία δεν συμβαίνει ομαλά, με απρόβλεπτες συνέπειες.

4. Λαμβάνετε φάρμακα ή άλλα συμπληρώματα διατροφής καθημερινά

Τα συμπληρώματα είναι ικανά να τροποποιήσουν την δράση φαρμάκων που ήδη λαμβάνετε καθημερινά ακόμα και εάν αφορούν σε διαφορετικά προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα ένα συμπλήρωμα ασβεστίου να εμποδίσει ένα αντιβιοτικό να λειτουργήσει. Εάν λαμβάνετε φάρμακα, πρέπει πρώτα ο φαρμακοποιός σας να κάνει έναν έλεγχο αλληλεπιδράσεων φαρμάκων και συμπληρωμάτων για να βεβαιωθεί πως δεν υπάρχει κάποια αλληλεπίδραση που θα δημιουργήσει ή θα επιδεινώσει κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια. Επίσης, εάν για τον οποιοδήποτε λόγο παίρνετε ήδη κάποια βιταμίνη ή ουσία φυσικής προέλευσης και στη συνέχεια λάβετε κάποιο δεύτερο συμπλήρωμα, υπάρχει η περίπτωση να υπάρχουν τα ίδια συστατικά και στα 2 και να ξεπεράσετε το όριο ασφαλείας για κάποιο από αυτά.

5. Βρίσκεστε στο νοσοκομείο υπό θεραπεία

Συμβαίνει αρκετά συχνά σε διάφορους ασθενείς ενώ νοσηλεύονται να θέλουν να λάβουν συμπληρώματα για να ενισχύσουν τον οργανισμό τους. Υπάρχει ο κίνδυνος τα ίδια τα συμπληρώματα να αναιρούν την δράση των φαρμάκων που χορηγούνται εκείνη τη στιγμή στο νοσοκομείο με απρόβλεπτα αποτελέσματα για τον ασθενή και την υγεία του. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λήψη συμπληρωμάτων με αντιοξειδωτική δράση κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας. Εάν νοσηλεύεστε θα πρέπει ο γιατρός σας να εγκρίνει το σύνολο των φαρμάκων και συμπληρωμάτων που λαμβάνετε.

6. Έχετε κάποιο σύμπτωμα που σας ταλαιπωρεί για αρκετές εβδομάδες

Τα συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση ήπιων προβλημάτων υγείας αλλά δεν είναι η λύση σε όλα τα προβλήματα υγείας. Αν για παράδειγμα αισθάνεται κανείς κόπωση για εβδομάδες αυτή μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιου άλλου προβλήματος υγείας το οποίο τον ταλαιπωρεί αλλά δεν το γνωρίζει. Εναλλακτικά σκεφτείτε ότι είναι διαφορετικό πράγμα να δυσκολεύεται κανείς να κοιμηθεί ένα βράδυ το μήνα και διαφορετικό ολόκληρο το μήνα. Πολλές φορές κάποιο φαινομενικά “αθώο” σύμπτωμα που όμως επιμένει, μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι μιας περισσότερο περίπλοκης κατάστασης.

7. Θέλετε να χρησιμοποιήσετε συμπληρώματα διατροφής στη θέση ενός φαρμάκου (ή μιας θεραπείας) που σας έχει συνταγογραφηθεί

Στο μυαλό ορισμένων ασθενών τα φάρμακα που τους έχουν συνταγογραφηθεί είναι επικίνδυνα για την υγεία τους ενώ τα συμπληρώματα απολύτως ασφαλή. Στην πραγματικότητα τίποτε από τα 2 δεν συμβαίνει. Το κάθε φάρμακο ή συμπλήρωμα αν το πάρουμε σε μεγάλες δόσεις ή για λάθος λόγους βλάπτει τον οργανισμό μας. Αυτό που θέλουμε είναι να παίρνουμε το σωστό σκεύασμα, για το σωστό λόγο και στη σωστή δόση. 

Εξ’ άλλου τα συμπληρώματα κυκλοφορούν με μικρές συγκεντρώσεις των συστατικών τους ακριβώς για αυτό το σκοπό : Επειδή δεν προορίζονται για τη θεραπεία ασθενειών, όπως θα παρατηρήσετε ότι γράφει πάνω στο κουτί καθενός από αυτά.  Συζητήστε τις απορίες και τις αμφιβολίες σας με τον γιατρό και το φαρμακοποιό σας και μην τροποποιείτε την θεραπεία σας χωρίς να τους ενημερώσετε, για την δική σας ασφάλεια. 

8. Εάν δεν είστε σίγουροι για το προϊόν που αγοράζετε

Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων θέτει ένα γενικό πλαίσιο και κανόνες ασφάλειας για τα συμπληρώματα διατροφής. Η γνωστοποίηση ενός συμπληρώματος διατροφής στον ΕΟΦ γίνεται ηλεκτρονικά ώστε να ελέγχονται άμεσα και γρήγορα όλα τα απαραίτητα έγγραφα που πιστοποιούν την ποιότητα και την ασφάλεια του. Η ποιότητα και η ασφάλεια των συγκεκριμένων προϊόντων εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως 

• Η Σύνθεση: Δηλαδή από ποια συστατικά αποτελείται. Η ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία ορίζει ποια συστατικά επιτρέπεται να εμπεριέχονται στη σύσταση του συμπληρώματος και σε ποια ποσότητα.
  
  
• Πιστοποιητικό Ποιότητας:  Tο πιστοποιητικό ελέγχου για το κάθε συστατικό, ώστε να μην αμφισβητείται η ποιότητα του.
  
  
• Συσκευασία: Για να ελεγχθεί η ασφάλεια του συμπληρώματος διατροφής, ο ΕΟΦ υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να κοινοποιούν το κείμενο της συσκευασίας ώστε να παρέχεται η σωστή πληροφόρηση στο καταναλωτικό κοινό.  Θεσπίζει κανόνες για τον τρόπο προβολής ενός συμπληρώματος διατροφής στον καταναλωτή, τους οποίους κάθε επιχείρηση υποχρεούται να ακολουθεί πιστά. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε προβολή του συμπληρώματος διατροφής είτε σε διαφήμιση ή ακόμα και στην ετικέτα, έχει ελεγχθεί από τον ΕΟΦ με σκοπό να μην παραπλανεί τον καταναλωτή. 
  
  
• Δοσολογία: Για κάθε συμπλήρωμα διατροφής είναι υποχρεωτικό να ορίζεται η συνιστώμενη ημερήσια δοσολογία

Όταν γίνεται η κατάθεση του φακέλου με τα απαραίτητα δικαιολογητικά και πιστοποιητικά ποιότητας εξάγεται ο Αριθμός Γνωστοποίησης, μοναδικός για κάθε συμπλήρωμα διατροφής. Μετά τη διαδικασία αυτή, ο ΕΟΦ έχει το δικαίωμα να κάνει επανέλεγχο του προϊόντος είτε με επανεξέταση του φακέλου, είτε με αναλυτικό έλεγχο στο ίδιο το προϊόν, ώστε να διασφαλιστεί η ασφαλής κυκλοφορία του στην αγορά. Την επόμενη λοιπόν φορά που θα αγοράσετε ένα Συμπλήρωμα Διατροφής, αναζητήστε επάνω στη συσκευασία τον Αριθμό Γνωστοποίησης. Με τον τρόπο αυτό θα είστε σίγουροι πως είναι ασφαλές για εσάς. 

9. Εάν δεν είστε σίγουροι για το ποιος διακινεί το προϊόν που αγοράζετε

Βεβαιωθείτε ότι ο αριθμός γνωστοποίησης ισχύει και ότι ο διακινητής είναι μια πραγματική εταιρεία με δηλωμένα στοιχεία της. Από την δική μας μεριά προχωράμε σε εξαντλητικό έλεγχο όλων των προϊόντων που αναρτούμε στο ηλεκτρονικό μας κατάστημα προκειμένου να είμαστε όσο πιο σίγουροι μπορούμε για την δική σας ασφάλεια. Δείτε εδώ όλα μας τα συμπληρώματα διατροφής. 

Αρκετές φορές “εταιρείες” με πλαστά στοιχεία έχουν διαθέσει συμπληρώματα στην Ελληνική αγορά τα οποία δεν κάλυπταν τις προϋποθέσεις ασφαλείας και στην πραγματικότητα περιείχαν διαφορετικά συστατικά από αυτά που έγραφαν στην συσκευασία τους. Μια χαρακτηριστική τέτοια ανακοίνωση μπορείτε να διαβάσετε εδώ

Επίσης τέλος έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις κυκλοφορίας πλαστών συμπληρωμάτων που μοιάζουν εξωτερικά με άλλα επώνυμα προϊόντα. Γι αυτό το λόγο προτιμήστε καταστήματα που συνεργάζονται με τις επίσημες ελληνικές αντιπροσωπείες.

Μεγάλο ρόλο παίζουν και οι συνθήκες αποθήκευσης των συμπληρωμάτων διατροφής. Η έκθεσή τους σε υγρασία, υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να τα αλλοιώσουν και να τα κάνουν ακατάλληλα για λήψη.

10. Εάν δεν είστε σίγουροι για ποιόν λόγο θέλετε να πάρετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής

Το κάθε συμπλήρωμα διατροφής ανάλογα με τα συστατικά του αποσκοπεί σε κάποια ή κάποιες συγκεκριμένες δράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Αν δεν είστε σίγουροι για το λόγο που θέλετε να πάρετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής, ζητήστε την βοήθεια κάποιου επαγγελματία υγείας όπως του φαρμακοποιού ή του γιατρού σας.